سنگ شکني برون اندامي (ESWL)

سنگ شکني برون اندامي (ESWL) روشی است که با استفاده از امواج شوک برای شکستن سنگ در کلیه، مثانه و یا مجاری ادراری (حالب: لوله ای که ادرار را از کلیه ها به مثانه می‎برد) مورد استفاده قرار می‎گیرد. پس از این فرایند، قطعات کوچک سنگ به‎وسیله ادرار از بدن خارج می‎شوند. ESWL درمانی بدون جراحی باز برای سنگ کلیه (سنگ در ادرار) و سنگ صفراوی (سنگ در کیسه صفرا و یا در کبد) است که از پالس‎های صوتی بهره می‎گیرد.  بنا به گزارشات، از این روش حتی برای سنگ‎های بزاقی و سنگ‎های پانکراس نیز استفاده می‎شود.

اطلاعات لازم برای انجام این روش

چند عامل مهم در رابطه با سنگ وجود دارند که بر نتیجه ESWL  تاثیر می‎گذارند. این عوامل عبارتند از: بار سنگ (اندازه و تعداد)، ترکیبات سنگ و محل قرارگیری آن.

اندازه سنگ

اگر اندازه سنگ حدود 2 سانتی‎متر باشد، احتمال موفقیت ESWL کاهش می‏‎یابد و نیاز به درمان مجدد و درمان کمکی افزایش می‎یابد. ESWL در درمان سنگ کلیه‎هایی که باعث بسته شدن مجاری نشده‎‏اند نیز بسیار موثر است. برای بیمارانی که بار سنگ آن‎ها بسیار زیاد است، استنت‎گذاری پیش از ESWL می‎تواند باعث امن شدن تخلیه و جلوگیری از عفونت خون انسدادی گردد. طی تحقیقاتی، حجم سنگ براساس یک تصویر سه بعدی اندازه گرفته شده و مشخص شد که احتمال خرد شدن سنگ‎های کوچک بیشتر از سنگ‎های بزرگ است (به قطعات 500 microL).

ترکیبات سنگ

میزان تراکم و مقاومت سنگ در برابر ESWL تقریبا براساس ترکیبات آن است. سنگ‎های متشکل از دی هیدرات اگزالات کلسیم، منیزیم آمونیوم فسفات، یا اسید اوریک راحت‏تر به‎وسیله ESWL نرم و قطعه قطعه می‎شوند. از سوی دیگر، سنگ‎های متشکل از کلسیم مونو هیدرات اگزالات یا سیستین، سخت‎تر به سنگ شکنی برون اندامی جواب می‎دهند.
موقعیت مکانی سنگ

سنگ‎های قطب پایین‎تر: با وجود اینکه ESWL می‎تواند سنگ‎های قطب پایین‎تر کلیه را خرد کند، اما نرخ نهایی تخلیه سنگ کاهش می‎یابد و دلیل آن مشکل بودن عبور سنگ از این محل است.

Calyceal دیورتیکول با گرفتگی قیفی‎شکل: در بیماران دارای دیورتیکول ناشی از تنگی قیفی یا مربوط به آن، سنگ تکه تکه شده به راحتی قادر به عبور از انسداد نیست و در نتیجه همانجا باقی می‎‏ماند.

سنگ حالب: تکه‎تکه شدن سنگ‎های پروگزیمال نتیجه بهتری نسبت به سنگ‎های اواسط یا انتهایی دارد.